Bugün, 19 Mart 2024 Salı

ÖNDER BALIKÇI


Basın özgürlüğü ve yasalar

Basın özgürlüğü ve yasalar


Özellikle yaygın basının içinde bulunduğumuz durumuna baktığımızda, Nail Güreli`nin başkanlığı döneminde Türkiye Gazeteciler Cemiyeti`nce hazırlanan Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi`nin önemi her geçen gün daha çok ortaya çıkıyor. Bildirgede, gazeteciliğin, inançlara, politikalara, partilere göre değişen değil, evrensel ilkelere bağlı şekilde gerçekleştirilmesinin altı çiziliyor. Öyleyse "bağımsız, bağlantısız gazetecilik"ten asla ayrılmamak gerekir. Çünkü, gazetecinin halka karşı sorumluluğu, başta işverene ve kamu otoritelerine karşı olmak üzere diğer sorumluluklardan önce gelir. Gazeteci, ilettiği haber ve bilginin sorumluluğunu üstlenir ve paylaşır. Gazeteci, başta barış olmak üzere insanlığın evrensel değerlerini, çok sesliliği, farklılıklara saygıyı savunur. Milliyet, ırk, etnisite, cinsiyet, dil, din, sınıf ve felsefi inanç ayrımcılığı yapmadan tüm ulusların, tüm halkların ve tüm bireylerin haklarını ve saygınlığını tanır. İnsanlar, topluluklar ve uluslar arasında nefreti, düşmanlığı körükleyici yayınlardan kaçınır. 
Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi`nde yer alan bu değerlendirmelere, özellikle yaygın basında uyulup uyulmadığını takdirlerinize bırakıyorum.
                 KADINA ŞİDDET
Ülkemizde kadına şiddet inanılmaz boyutlarda artışını sürdürüyor. Son yedi yılda, kadın cinayetlerinde yüzde 1400 artış görüldüğü istatistiklere yansıdı. Cinayetlerin nedenleri arasında, "kıskançlık, etek boyu kısa, camdan baktı, tırnağını uzattı, telefonu geç açtı, tuzluğu uzatmadı, eve geç geldi, boşanmak istedi" sayılabiliyor. ABD`de, 9 bin kamu çalışanı üzerinde gerçekleştirilen araştırma, son iki yılda, kadın çalışanların yüzde 15`inin zorbalığa uğradığını, bunun, kayıp zaman ve verimlilik açısından 180 milyon dolara mal olduğunu gözler önüne seriyor.
Artık medyada, kadına şiddet ve kadın cinayetleri haberlerini görmemiz olağan duruma geldi. Türkiye`de kadın olmak çok zorlaştı.
               HABERİN DİLİ
Son dönemlerde gazetecilerin, yasalarla kuşatılıp, özgürce habere ulaşmalarının engellenmek istediği bir gerçek. Haberin, hukuka uygun olabilmesi için görünürde gerçek olması, kamu yararı bulunması, güncelliği ve düzgün bir şekilde aktarılması, öz ve biçim arasında dengenin sağlanması gerekiyor. Çünkü, gazetecinin yazdığı haberde hukuki, cezai ve idari sorumluluğu bulunuyor. Basın Yasası, Medeni Yasa, Borçlar Yasası, Fikir ve Sanat Eserleri Yasası, haberin alanını etkiliyor. Cezai sorumluluk ise TCK, TMK, CMK, Basın Yasası aracılığıyla habere yansıyor. Gazeteciler, yazdıkları haberlerle ilgili yasaların, "hakaret, haberleşmenin ihlali, konuşmaların kayda alınması, suç işlemeye tahrik, suç ve suçluyu övme, halkı kin ve düşmanlığa yöneltmek, kimliğin açıklanması, basılmış eserleri bozma, düzeltme veya yanıt hakkının kullandırılmaması" gibi maddeler nedeniyle yargılanıyor. İşte bu nedenlerledir ki, yazdıkları haber yüzünden hukuksal sorun yaşamamaları için gazeteciler, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti`nin hazırladığı Hak ve Sorumluluk Bildirgesi`ni iyi okumak, anlamak ve uygulamak zorundadırlar.
Sözün kısası, "gazeteci avı"nın yaşandığı son dönemlerde gazeteciler, kendilerini kuşatan yasaları çok iyi bilmek zorundadırlar.
  • BIST 100

    8718,11%-1,25
  • DOLAR

    32,30% 0,55
  • EURO

    35,16% 0,14
  • GRAM ALTIN

    2241,53% 0,66
  • Ç. ALTIN

    3950,05% 1,42
  • Salı 15.7 ° / 3.8 ° false
  • Çarşamba 7.9 ° / 2.4 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Perşembe 12.4 ° / 3.3 ° Güneşli

Balıkesir

19.03.2024

  • İMSAK 05:43
  • GÜNEŞ 07:06
  • ÖĞLE 13:21
  • İKİNDİ 16:45
  • AKŞAM 19:26
  • YATSI 20:44