Bugün, 19 Mart 2024 Salı

ÖNDER BALIKÇI


20 günde kazı mı olur?

20 günde kazı mı olur?


Türkiye`de bir arkeolojik kazı aldatmacasıdır, sürüyor. Ülkemizin çeşitli kentlerinde, 300 dolayında kazı gerçekleştiriliyor. Ama çoğu, "göstermelik" nitelikte ya yerinde sayıyor, ya da kaplumbağa hızıyla ilerliyor. Üstelik bu kazılara, Kültür ve Turizm Bakanlığı, çeşitli miktarlarda ödenekler de çıkarıyor. Ülkemizdeki bu kazılar, genellikle yaz aylarında, en çok 1-1,5 aylık zaman dilimlerinde gerçekleştiriliyor. Çünkü kazılarda görev üstlenen ekip başkanı ve öğretim üyeleri, üniversitelerimizde görevli bulunduklarından, kazılarını, okullarının kapalı olduğu yaz döneminde, yanlarına yine kendi okullarından öğrencileri alarak gerçekleştiriyorlar. Kazılar, her ne kadar 1-1,5 aylık zaman dilimini kapsar gibi gözükse de, aslında daha da kısa. Çünkü kazı ekiplerinin, bölgeye gelmesinin ardından yerleşmesi, kazı alanında mıntıka temizliği gerçekleştirmesi ve kazının süresinin bitmesine bir hafta kala dönüş hazırlığı için çalışmaların kesilmesi, arkeolojik kazıların süresini 20 güne dek düşürüyor. Bandırma ilçesi sınırları içinde bulunan Daskyleion, Erdek ilçesi sınırları içinde yer alan Kyzikos kazılarını yıllardır izliyorum. 1988 yılından bu yana kazı yapılan, başta Pers Satraplığı(Pers Bölge Valiliği) olmak üzere beş uygarlığın yaşandığı vurgulanan Daskyleion, hâlen turizme açılamadı. Yine, önce 1989-1996 yılları arasında çalışıldıktan sonra ara verilen, 2006 yılında yeniden kazı çalışmaları başlatılan Kyzikos da aynı durumda. "Dünyanın Sekizinci Hârikası" olarak bilinen Hadrianus Tapınağı`nın da yer aldığı Kyzikos kazıları, içinde bulunduğumuz 2010 yılında, sadece 20 gün sürdü. 108 bin liralık ödeneğinin bittiği gerekçesiyle Erzurum Atatürk Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nurettin Koçhan`ın başkanlığındaki ekip, kazı çalışmalarına(!) son verdi. Ama 20 günde, nasıl belirlemişlerse, Hadrianus Tapınağı`nın bir kenarının 110 metreyi bulduğunu, böylece de Hadrianus`un, Türkiye`deki en büyük tapınak olduğunu saptadıklarını öne sürerek, Erzurum`un yolunu tuttular. Ülkemizdeki arkeolojik kazıların birçoğunun, bir aldatmaca olduğunu düşünüyorum. Ama bir gerçek de ortada duruyor. Kazı ekibi başkanları, kazılarını, kendilerine "akademik kariyer"sağlamak amacıyla çok iyi kullanıyorlar. Yıllardır, dişe dokunur bir buluntuyu gün ışığına çıkaramayan kazı ekibi başkanı profesörler, doçentler, yardımcı doçentler, kazı gerçekleştirdikleri ören yerleriyle ilgili olarak yurt dışında bile konferanslar verip, makaleler yayınlıyorlar. Kazı bölgelerinde bir şey yok ama kendilerine kariyer, saygınlık çok! Bu nedenle birçok öğretim üyesi, ülkemizin herhangi bir yerinde arkeolojik kazı izni alabilmek amacıyla araya "torpil" bile sokup, neredeyse Kültür ve Turizm Bakanlığı`nın önünde takla atıyor. Türkiye, üniversite öğretim üyelerinin yol açtığı bu "20 günlük kazı" komikliğine son vererek, ciddi ve uzun süreli kazılara yönelmek zorundadır. Buna paralel olarak da Kültür ve Turizm Bakanlığı, 20 günlük kazılarla(!) kendilerine çalışan öğretim üyelerinin kazılarına ödenek çıkarmak yerine, bu işi uzun süreli, aylarca sürdürecek arkeologlara gerçekçi ödenekler vererek, uygarlıklar ülkesi Türkiye`nin arkeoloji turizmine katkı sağlamalıdır. Kendi hesabıma, artık her yıl, Daskyleion ve Kyzikos kazılarında bir arpa boyu bile yol alınmamasını görmekten bıktım. Bu ayıba artık son verelim!
  • BIST 100

    8730,47%0,14
  • DOLAR

    32,33% 0,17
  • EURO

    35,13% -0,14
  • GRAM ALTIN

    2241,10% -0,09
  • Ç. ALTIN

    3950,05% 0,00
  • Salı 15.7 ° / 3.8 ° false
  • Çarşamba 7.9 ° / 2.4 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Perşembe 12.4 ° / 3.3 ° Güneşli

Balıkesir

19.03.2024

  • İMSAK 05:43
  • GÜNEŞ 07:06
  • ÖĞLE 13:21
  • İKİNDİ 16:45
  • AKŞAM 19:26
  • YATSI 20:44