Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Sedat Ülgay, sadece evini değil, büro, dükkan, mağaza, arsa ve arazisini satanların gelir vergisi ödeyeceğini söyledi.
Gayrimenkulünü edinme tarihinden itibaren 5 yıl içinde (1 Ocak 2007`den önce edinilenlerin 4 yıl içinde) elden çıkartanların `Değer Artış Kazancı` olarak gelir vergisi ödeyeceklerini açıklayan Ülgay, "2011 yılında satılan gayrimenkuller, 2007 yılı öncesi edinilmişse vergi ödenmeyecek" dedi.
Vergi olayında öncelikle satış kazancının belirlenmesi, ardından da 26 Mart akşamına kadar Vergi Dairesine `Gelir Vergisi Beyannamesi` ile bildirilmesi gerekiyor. Tahakkuk edecek Gelir Vergisi, Mart ve Temmuz 2012`de 2 eşit taksitte ödeneceğini kaydeden Ülgay, açıklamasının devamında şu ifadelere yer verdi:
Miras ve Bağışta vergi yok
Miras ve bağış yoluyla edinilen gayrimenkuller ne zaman ve kaç liraya satılırsa satılsın, elde edilen kazanç gelir vergisine tabi değildir.
Örneğin; Ali Bey 2009 yılında babasından miras kalan 350 bin lira gayrimenkulünü (evini) 2011 yılında 500 bin liraya sattığında gelir vergisi doğmayacaktır.
Edinme tarihi
Yukarıda belirttiğimiz 4 ya da 5 yıllık sürenin hesaplanmasında edinme tarihi önem taşımaktadır.
Edinme Tarihi;
* Satın alınan gayrimenkullerde Tapu Sicil Belgesi
* Kooperatif ortaklarında gayrimenkulün tahsis tarihi
* İnşa edilen gayrimenkullerde Yapı Kullanma Belgesi`nin alındığı tarih
* Arsa karşılığı daire alanlarda, inşaatın tamamlanıp Yapı Kullanma İzin Belgesi`nin alındığı tarih olmaktadır.
Satış Kazancı
Gayrimenkulün edinme bedeli, elden çıkartılan ay hariç olmak üzere alındığı tarihten itibaren Türkiye İstatistik Kurumu`nca ÜFE artış oranına göre yükseltilir.
* Yükseltilen değer satış bedeli ile kıyaslanır
* Aradaki farktan, satış sırasında ödenen vergi, harç ve giderler ile 8.000 liralık istisna düşülür. Kalan kısım vergilendirilir.
Kazancın Hesabı
2011 yılında satılan gayrimenkulün değer artış kazancı hesaplanırken,
* Önce edinme bedeli, satışın yapıldığı ay hariç olmak üzere, Türkiye İstatistik Kurumu`nun internet sitesinde bulabileceğiniz, Üretici Fiyat Endeksindeki (ÜFE) artış oranında arttırılacak. Ancak endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının 10 veya üzerinde olması gerekiyor.
* Endekslenmiş edinme bedeli ile satış dolayısıyla yapılan masraflar satış bedelinden düşülüyor.
* Ortaya çıkan kazançtan 2011 yılı için belirlenen 8.000 liralık istisna düşülüyor.
* Kalan kısım değer artış kazancı olarak beyan ediliyor ve vergilendiriliyor.
Örneğin; Ali Bey 10 Eylül 2009`da 200 bin liraya aldığı daireyi 5 yıl dolmadan 10 Kasım 2011`de 300 bin liraya satmış, satış bedeli üzerinden %o 16,5 oranında (4.950 TL) Tapu Harç ödemiş olsun.
* Önce TÜİK Ağustos 2009 endeksi (160,93) ve Ekim 2011 endeksi (200,94) baz alınarak ÜFE artış oranı bulunacak.
* Buna göre, endeksleme de esas alınacak oran; (200,94-160,93/160,93=0,2486 olacaktır)
*Değer artış kazan-cının safi tutarının hesaplanmasında esas alınacak gayrimenkulün endekslenmiş iktisap bedeli;
(1+0,2486) x 200.000 TL = 249.720 TL olacaktır
Safi kazanç ise; 300.000 TL-(249.720 TL-4.920 TL masraflar)=45.330 TL olacaktır.
Bu tutar 2011 yılı istisna tutarı olan 8.000 lirayı aştığı için beyan edilecek ve istisna tutarı düşülecek (45.330 TL-8.000 TL)=37.330 TL beyan edilecektir.
Maliye izliyor
Maliye Bakanlığı, gayrimenkul satışlarını izliyor ve tespit ediyor. Mart ayı sonrası bu yönde ciddi bir inceleme başlatılacak. Zaman aşımı süresi 5 yıl olduğundan bu tür gelir elde edenlerin beyanda bulunmalarında yarar vardır
