Erdek`e 5 kilometre mesafede Düzler mevkiinde bulunan 2500 yıllık tarihi geçmişi bulunan Kyzikos antik kentte 8. yılında 2013 kazıları başladı. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Balıkesir İl Özel İdaresi, Erdek Belediyesi`nin katkılarıyla başlayan Kyzikos 2013 kazıları; kazı başkanı Erzurum Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü`nden Doçent Dr. Nurettin Koçhan, ayni üniversiteden kazı başkan yardımcısı Yard. Doç. Dr. Korkmaz Meral, 1 doktora öğrencisi, 3 lisans öğrencisi, 19 lisans öğrencisi ve 23 işçi ile başladı. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kazılara tahsis dilen ödenek ise 150 bin lira...Erdek Belediyesi de gıda yardımı yapıyor.
Bu yılki hedeflerinin Avrupalı seyyahlar tarafından Dünyanın 8. Harikası olarak kabul edilen Hadrianus Tapınağı`nın batısında geçen yıl bir bölümünü ortaya çıkarılan geç dönemde yapılan ek yapının gerçek işlevini ortaya koymak olduğunu belirten Yard. Doç Dr. Korkmaz Meral "Diğer hedefimiz de; 3 yıl önce tapınağın 116 metre olan gerçek boyutunu ortaya çıkarmıştık bu yıl da diğer kısa kenarının boyutlarını ortaya çıkararak en azından bu önemli tapınağın gerçek boyutlarının ne kadar bir alanı kapladığı gerçeğini ortaya çıkarmaktır" dedi.
ÖNCE DEPREMLER SONRA İNSANLAR TAHRİP ETMİŞ
Yard. Doç. DR. Korkmaz Meral" Tapınağın batı bölümünde geç dönemde yapılan ve tapınaktan çok ayrı bir işçilikle yapılan bizim kilise olarak tahmin ettiğimiz yapıyı tamamen ortaya çıkarmamız halinde işlevinin ne olduğu, hangi amaçla yapıldığını kesin olarak ortaya koyabilmektir. Kazılarda bu yıl 8. Yılımız; daha önce tapınağın oturduğu alanın üstündeki bitki örtüsünü temizlemiştik.Şimdi batıda bir açıklık bulduk oradan içeri girerek tonozların iç kısımlarını açmaya çalışıyoruz. Öyle tahmin ediyorum ki onları boşattıkça Kyzikos Hadrianus tapınağında depremde zarar gören büyük boyutta mimari kalıntıların yanı sıra galerilerinde açılmasıyla gelen ziyaretçilere daha görsel alanda ziyaret imkânı olabilecek" diye konuşan Yard. Doç. Korkmaz Meral geçen yılın kazılarının sonlarına doğru bulunan 3 metre yüksekliğinde sütün altlığının da diğer büyük parçalarda olduğu gibi onun da büyük deprem sırasından tapınağın batı yönüne doğru devrildiğini ve tapınağın depremden sonra da çeşitli dönemlerde yağmalandı söyledi. "Bu güzel eseri 1 hafta içersinde ortaya çıkarmaya çalışıyoruz. O zaman gerçek boyutları ortaya çıkar. Bu da diğer büyük eserler gibi yıkılmasında en büyük etkenler depremler, depremden sora da insanlar tahrip etmişler. Roma döneminden sonra 1950`lere kadar tahribatlar var . Ama bu bulunan sütün altlığı bulunanlar içinde iyi bir örnek ve bizim için tapınaklara konulan başlıklar konusunda iyi bir fikir veriyor."
Tarihi kaynaklara göre; Kyzikos antik kentte en büyük deprem İ.S. 543 yılında meydana gelmiş ve kent yerle bir olmuş. Antik çağda meydana gelen ve Kyzikos`u yerle bir eden depremin izleri kazdıkça ortaya çıkıyor ve depremin büyüklüğü daha iyi anlaşılıyor.
Çeşitli dönemlerde yapılan kazılardan sonra sürekli kazılar 8 yıldan beri sürdürülüyor ve bu süre zarfında tapınağa ait mermer basamaklar ve 3 giriş kapısı olan ve kilise olduğu tahmin edilen bir yapı, Pithos denilen küp şeklinde erzak deposu,17 metre yüksekliğindeki sütunların 2.25 metre çapında tamburları, tapınağa ait 105-85 ebadında mermer çatı kiremidi,tapınak basamakları, frizler, ve içinde 10 kişinin hediyeleriyle birlikte gömülü olduğu bir lahit mezar, Kyzikos paraları,aslan başlı su olukları ve tapınağın 116 metre olan gerçek boyut da belirlenmişti. Erdem Özcan
