Halk arasında kalp romatizması olarak adlandırılan akut romatizmal ateş hastalığıtüm dünyada çocukluk ve erişkinlik döneminde görülen edinsel kalp hastalıklarının en sık sebebidir. Tedavi edilmemiş boğaz enfeksiyonları yaklaşık 3 hafta sonra akut romatizmal ateş (ARA) tablosu ile gelişir. Toplu halde yaşanan okul, yurt, askeri birlik gibi yerlerde bu enfeksiyonyaygın ve çok ağır şekilde seyrettiğinden,bu yerlerdeki yetersiz tedavi akut romatizmal ateşin gelişmesi ihtimalini artırabileceğini söyleyen Memorial Diyarbakır Hastanesi Kardiyoloji Bölümü`nden Doç. Dr. Aziz Karabulut, akut romatizmal ateş hakkında bilgi verdi.
Sık tekrarlayan boğaz enfeksiyonları hastalığı hızlandırır
Endüstrileşmiş ülkelerdeki erken tanı ve yeterli tedaviler sayesinde akut romatizmal ateşin gelişme olasılığı ve buna bağlı kalp kapak hastalıkları eskiye oranla oldukça azalmış durumda iken gelişmekte olan ülkelerde bu durum halen önemli bir sağlık sorunu olmaya devam etmektedir. Akut romatizmal ateş tablosunun en sık görülen bulgusu büyük eklemlerdeki ağrı, şişlik ve kızarıklıktan oluşan artrit tablosudur. Oldukça ağrılı seyreden bu eklem tutulması tablosu genellikle hastalık kalıntısı bırakmadan iyileşir. Daha az görülen diğer bulgular ise kalbin etkilendiği göğüs ağrısı, nefes darlığı ve çarpıntı gibi şikayetler ile kendini gösteren kardit tablosu, geç dönemde görülen beyin ve santral sinir sisteminin etkilenmesi ile oluşan (korea) tablolar ve bazı cilt bulguları (eritemamarginatum ve subkutan nodüller) tablolardır. Her ne kadar eklemlerin etkilenmesi ile oluşan artritvücutta hasar bırakmadan iyileşiyor olsa bile, kalp ve beyin tutulmasısonrası kalıcıhasar görülebilir.
Akut romatizmal ateş genç yaşta da ortaya çıkabilir
Kalp tutulumu tüm akut romatizmal ateş geçiren hastaların %50 kadarında görülür ve kalp tutulumu gelişen hastaların da yaklaşık olarak %70`inde ileriki yıllarda daha belirginleşerek kalp kapak hasarları ortaya çıkar.
Enfeksiyonun görülme yaşları genellikle çocukluk dönemidir (5-15 yaşları arasında). Erken dönemdeki sıkıntılar geçtikten sonra hastaların uzun bir süre herhangi bir şikayeti olmaz. Kapak harabiyetine bağlı nefes darlığı, çabuk yorulma çarpıntı gibi şikayetler orta yaşlarda ortaya çıkmaya başlar. Buradan da anlaşılacağı gibi bu hastalık oldukça yavaş ilerleyen bir karaktere sahiptir. Ancak sık tekrarlayan boğaz enfeksiyonu atakları hastalığın seyrini hızlandırıp daha erken yaşlarda şikayetlerin ortaya çıkmasına sebep olabilir. Bu önemli nokta hastaları, sık hastalanmadan korumanın gerekliliğini ortaya koymuştur. Bu amaçla tüm dünyada uygulanan en önemli korunma yöntemi 28 günde bir uygulanan koruyucu iğnelerdir. Bu, tedavinin şekli, dozu ve uygulanma süresi ise pek çok faktörün birlikte değerlendirilmesi sonrası hekimtarafından kararlaştırılan bir durumdur
Erken tanı ve tedavi önemlidir
Çocukluk çağlarındaki boğaz enfeksiyonlarının erken tanı ve yeterli tedavisi, toplu yaşanan yerlerde yeterli korunma önlemlerinin alınması, akut romatizmal ateşin gelişme ihtimalini azaltacaktır. Akut romatizmal ateşeyakalanan hastalarda erken tanı ve tedavi, uygun süre ve dozda yapılacak olan koruyucu tedaviler, ileride gelişebilecek olan kapak harabiyetinin gelişme oranını ve erkenden kapak hasarına bağlı müdahale gereksinimini azaltacaktır.
