Bugün, 25 Nisan 2024 Perşembe
Bilindiği gibi bor madeni rezervlerinin % 73´ü ülkemizde bulunmakta ve Türkiye ham bor madeni üretiminde dünyada ilk sırada yer almakta. Akın, TBMM Başkanlığına sunduğu araştırma önergesinde şunları kaydetti: ?Türkiye dünya bor madeni rezervinin %73´üne sahiptir. Bu özelliği ile Türkiye dünya ham bor madeni üretiminde birinci sırada yer almaktadır. Öte yandan tek başına dünya bor talebini 500 yıl karşılayabileceği belirtilmektedir. Ülkemizin bilinen bor madeni yatakları Kırka, Bigadiç, Kestelek ve Emet´de bulunmaktadır. Bor, stratejik bir madendir. Bor minerallerinin, son derece özel kimyasal yapıları nedeniyle, hammadde, rafine ürün ve nihai ürün şeklinde, büyük çoğunluğunda alternatifsiz olmak üzere, sayısız kullanım alanı mevcuttur. Bor mineralleri, ilave edildikleri malzemelerin katma değerlerini olağanüstü yükseltmekte, bu nedenle sanayinin tuzu olarak adlandırılmaktadırlar. Gelişen teknolojiler, bor kullanımını ve bor minerallerine olan bağımlılığı artırmaktadır. Hammadde, yarı mamul ve mamul madde olarak; cam, porselen, seramik, fiber glass, metalurji, elektronik, tıp, enerji, tarım, havacılık, savunma gibi çok farklı sektörlerde kullanılan bor mineralleri sanayinin vazgeçilmez hammaddelerindendir. Özellikle uçak ve uzay sanayilerinde, yapı elemanı ve yakıt olarak kullanımları söz konusudur. Bor minerallerinin, diğer yakıtlarla karşılaştırıldığında yüksek yoğunlukta enerjiye sahip olmaları nedeniyle, yakıt olarak da kullanımları konusunda yapılan araştırmalar bütün hızıyla sürdürülmektedir ve uygulamaları da günümüzde ortaya konulmaktadır. Türkiye`den bor alan ülkeler, bundan katma değeri yüksek bor ürünleri üretmekte ve bu ürünleri ileri teknolojik ürünlerin üretilmesinde kullanarak, ürettikleri katma değeri yüksek teknolojik ürünlerini Türkiye´nin de dâhil olduğu pazarlara satmaktadır. Bor rezervleri Türkiye, Rusya, ABD ve Güney Amerika olmak üzere dört bölgede yoğunlaşmıştır. Sektörün büyük kısmı iki ana üretici olan Eti Maden ve Amerika Birleşik Devletleri merkezli iki ana rakip firma tarafından yönetilmektedir. Dünya bor üretim kapasitesi 2015 yılında 5,6 milyon tondur. Fiili bor üretimi ise 2015 yılında 4,2 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. 2015 yılında fiili bor üretiminde %48 pay ile Türkiye birinci sırada, % 29 pay ile ABD ikinci sırada yer almıştır. Dünya bor ürünleri tüketimi 2015 yılında 3,8 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Dünya bor pazarında Türkiye ve ABD talebin %76´sını karşılarken yıllar itibariyle pazara giren ve kapasitelerini artıran Rusya, Çin, Şili ve Arjantin gibi ülkeler de bor pazarından pay almaya başlamışlardır. Türkiye kendi iç talebinin tamamını, dünya bor talebinin ise % 50´sini karşılamaktadır. Büyük rezervlere sahip olmak kendi başına bir anlam ifade etmemektedir. Asıl olan bu rezervlerden sağlanacak faydanın en üst seviyeye çıkartılabilmesinin şartlarını oluşturmaktır. Bu noktada, sahip olduğumuz yüksek miktar ve kalitedeki rezervlerden sağlanacak faydanın en üst düzeye çıkarılabilmesi için katma değerleri daha yüksek ürünlere yönelmek ve ülkemizde borlu sanayileri kurmak büyük önem taşımaktadır. Sahip olduğumuz rezervler bakımından dünyada ilk sırada olduğumuz bor madeninin katma değeri daha yüksek ürünlere dönüştürülmesi ve bu yolla ülke ekonomisine daha fazla katkı yapması konusundaki sorunların tespit edilmesi, bu sorunların çözümüne yönelik öneriler geliştirilmesi amacıylaAnayasanın 98, TBMM İç Tüzüğünün 104 ve 105. maddeleri uyarınca bir Meclis Araştırması açılmasını arz ve teklif ederiz.?
Haber Merkezi
