CHP Balıkesir Milletvekili Nedret Akova, kanatlı et sektöründe maliyetlerin yüksekliği, sektörün girdi temininde yüksek oranlı dışa bağımlılığı, özellikle kanatlı yemlerinde kullanılan mısır, soya ve balık ununun büyük oranda ithal edilmesinin sektörün rekabet gücünü azaltması gibi kanatlı et üretimi sektörünün sorunlarının incelenmesi ve araştırılmasının yanı sıra üretim maliyetlerinin düşürülmesi, damızlık materyal temininde dışa bağımlılığın ortadan kaldırılması ve sektörün rekabet düzeyini artıracak politikaların tespiti amacıyla Meclis araştırması açılmasını istedi.
Akova, araştırma önergesinde şu hususlara değindi:
"Sağlıklı ve dengeli beslenme için gerekli olan hayvansal proteinin temininde daha az yağlı ve daha ucuz olması nedeniyle son 20 yıldır bütün dünyada kanatlı et üretimi ve tüketimi sürekli bir artış göstermektedir. Ülkemizde de kişi başına kanatlı et tüketimi 1990`lı yıllarda 3,8 kg civarı iken, günümüzde 20 kg civarına çıkmıştır.
Ülkemizde geçimini tavukçuluk ve hindicilik sektöründen temin eden, üretici çiftçi, sektörle ilgili esnaf, yem, ilaç, yan sanayi, nakliye, pazarlama dahil 2 milyon vatandaşımızın mevcut olduğu tahmin edilmektedir. 2010 yılı verilerine göre, toplam 10.410 kuluçkahane, kombina-kesimhane, damızlık, etlik ve yumurtacı işletme mevcuttur. Üretim işletmelerinde 1.657 damızlık kümes, 11.623 ticari etlik kümes, 3.162 ticarî yumurtacı kümes olmak üzere toplam 16.442 adet kümes bulunmaktadır.
Artan girdi maliyetlerine ve düşük yumurta fiyatlarına rağmen, plansız büyümeden dolayı, 2010 yılında yumurta üretim sektöründe ciddi problemler yaşanmıştır. Yumurta üreticileri, en az 16 üretici sayısı olması şartı yüzünden örgütlenmelerinde sıkıntı yaşamaktadırlar.
Kanatlı hayvan üretiminde en önemli sıkıntı üretim maliyetlerinin %70`lik kısmını oluşturan yem (hammadde) maliyetlerinin yüksek olmasıdır. Ülkemiz kanatlı et ve yumurta üretiminde kendine yeter durumda olduğu halde, kanatlı damızlık materyal bakımından dışa bağımlılığı devam etmektedir. 2010 yılı itibariyle 2.850.263 adet etçi damızlık civciv, 5.952.899 adet etçi damızlık yumurta, 732.571 adet yumurtacı damızlık civciv ithalatı yapılmıştır. Türkiye kanatlı et üretimi ve ihracatında önemli gelişmeler göstermesine rağmen, dünya kanatlı et üretimi ve ihracatında ilk on ülke arasında değildir.
Kanatlı et sektöründe maliyetlerin yüksekliği; sektörün girdi temininde yüksek oranlı dışa bağımlılığı; özellikle kanatlı yemlerinde kullanılan mısır, soya ve balık ununun büyük oranda ithal edilmesinin sektörün rekabet gücünü azaltması gibi kanatlı et üretimi sektörünün sorunlarının incelenmesi ve araştırılmasının yanı sıra üretim maliyetlerinin düşürülmesi, damızlık materyal temininde dışa bağımlılığın ortadan kaldırılması ve sektörün rekabet düzeyini artıracak politikaların tespiti amacıyla bir Meclis araştırmasına ihtiyaç duyulmaktadır."
